In onze gemeente is het fijn om te wonen en leven. Dat noemen we ook wel een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. De woonwijken en het buitengebied bieden verschillende omgevingen om te wonen (woonmilieus). Ook zijn er in Scherpenzeel Zuid ontwikkelgebieden en zoekgebieden voor wonen aangewezen (paars en roze aangeduid op de kaart). Dit willen we graag zo houden. In dit thema beschrijven we hoe we dat gaan doen in het licht van toekomstige opgaven.
Wat is wonen?
De woonwijken van de kern Scherpenzeel liggen rondom het centrum waardoor voorzieningen altijd om de hoek zijn. Daarnaast wonen er ook mensen in het mooie open landschap van het buitengebied (Scherpenzeel-Noord). Onder het thema wonen kijken we naast het woon- en leefklimaat ook naar de woningvoorraad (soorten en behoefte).
Waar staan we nu?
Scherpenzelers zijn tevreden en trots op hoe Scherpenzeel ervoor staat op het gebied van wonen. Wonen is een belangrijk onderwerp voor de inwoners van Scherpenzeel. De groene en rustige omgeving, met goede voorzieningen en een sterk verenigingsleven nabij, maakt dat inwoners het een prettig dorp vinden om in te wonen. Dit wil niet zeggen dat er niets meer hoeft te gebeuren. Groen, woningen, bedrijfsleven en voorzieningen vragen allemaal ruimte. Ruimte die schaars is. Tegelijkertijd wil Scherpenzeel ervoor zorgen dat jong en oud – nu en in de toekomst – prettig kunnen wonen; leeftijdsbestendig bouwen en wonen staat dus in het beleid centraal. Dit alles moet gebeuren met aandacht voor het behouden van vitaliteit en leefbaarheid. Dit vraagt om het maken van keuzes.
Begin 2021 telde Scherpenzeel 10.128 inwoners (CBS, 2021) en 4.002 huishoudens. Het aantal woningen is 4.114 (BAG/ABF, 2021). De Scherpenzeelse woningvoorraad bestaat voor het overgrote deel uit koopwoningen (CBS, 2020: 72%). De overige woningen zijn huurwoningen. Hiervan zijn er ca. 655 in bezit van de woningcorporaties (dit is 16% van de totale woningvoorraad). De overige huurwoningen zijn in bezit van particuliere verhuurders. In Scherpenzeel wonen in vergelijking met landelijk veel (jonge) gezinnen en weinig alleenstaanden. Ruim 39% van alle huishoudens vormt een huishouden met thuiswonende kinderen. Ruim een kwart (29%) van de huishoudens is inmiddels 65 jaar of ouder. De koopwoningen in Scherpenzeel hebben relatief vaak een WOZ-waarde in het lage middensegment. Aan de onderkant en bovenkant van de koopsector zijn de categorieën klein. Het lage middensegment (€180.000-€260.000) is met bijna twee op de vijf woningen het grootst.
Wat komt er op ons af?
Belangrijke trends en ontwikkelingen die op Scherpenzeel afkomen zijn het leeftijdsbestendig wonen en bouwen en het verduurzamen van (bestaande) woningen. Er is behoefte aan het toevoegen van woningen voor starters en senioren, met name in de bestaande kern. Tegelijkertijd staat de beschikbare ruimte in Scherpenzeel onder druk, net als het groene karakter van het dorp in relatie tot een gezonde en schone leefomgeving.
De verwachting is dat het aantal inwoners in 2030 is gestegen naar circa 11.000 inwoners (Toekomstvisie, 2019) en dat er circa 4.300 huishoudens (Primos 2020) in de gemeente Scherpenzeel zullen wonen (+7%). Er is in deze periode vooral sprake van een toename van het aantal kleine huishoudens. Ook na 2030 blijft het aantal huishoudens in Scherpenzeel gestaag toenemen.
Huishoudens wonen niet altijd naar wens. Lang niet iedereen kan de gewenste stap op de woningmarkt ook daadwerkelijk maken. Daar staan soms praktische bezwaren als het kunnen financieren van een woning of de beschikbaarheid hiervan in de weg.
Hoe zien we de toekomst van wonen?
Voor de toekomst van wonen heeft de gemeente Scherpenzeel ambities. De toekomstige woningbehoefte volgt ontwikkelingen in de samenstelling van de samenleving. Daarom is het belangrijk dat er voldoende woningen zijn en komen voor (her)starters en ouderen. Door het toevoegen van appartementen, tussenwoningen en andere gelijkvloerse woningen creëren we de mogelijkheid voor ouderen om te verhuizen, als ze dit wensen. Daardoor komt de doorstroom op de Scherpenzeelse woningmarkt weer op gang. We maken ruimte in nieuwbouwplannen voor geclusterde woonvormen voor ouderen en we maken nieuwbouwwoningen meer levensloopbestendig.
Ontwikkel- en zoekgebieden voor wonen
In Scherpenzeel is er een woning voor iedereen. Daarom is betaalbaarheid en keuzevrijheid belangrijk. De gemeente Scherpenzeel wil graag dat de bewoners van Scherpenzeel toegang hebben tot verschillende types woningen die passen bij hun budget en mogelijkheden. Betaalbare woningen en specifieke types luxere woningen toevoegen aan de voorraad draagt hier optimaal aan bij. De gemeente zal daarom voorrang verlenen aan bouwplannen die in deze ambities passen. We willen de komende jaren de omvang van de voorraad sociale huurwoningen minimaal op peil houden. Daarnaast is er voldoende huisvesting nodig voor bijzonder doelgroepen, zoals uitstroom uit instellingen voor maatschappelijke opvang en spoedzoekers na scheiding of huiselijk geweld.
Scherpenzeel neemt een initiërende rol in het verduurzamen van bestaande woningen. Er komt een duurzaamheidslening voor onze eigenaarbewoners en we bieden hen praktische ondersteuning via het Energieloket. Initiatieven uit de samenleving die bijdragen aan de verduurzaming van de woningvoorraad helpen we zoveel als mogelijk van de grond te krijgen (Duurzaamheid en klimaat).
Een belangrijke kwaliteit van Scherpenzeel is de ligging in de rustige, groene en landschappelijke omgeving. Er is een verwevenheid tussen het dorp en het omliggende buitengebied. Het streven is om dit groene karakter te behouden en te versterken (Groene omgeving). We behouden het leefklimaat en de hechte gemeenschap.
Relatie met: Infrastructuur en mobiliteit, Energietransitie, Gezondheid, Voorzieningen, Werk en ondernemen, Groene omgeving, Openbare orde en veiligheid, Vitale en leefbare gemeente, Groene en gezonde toekomst, Cultuurhistorie en landschap, DNA van Scherpenzeel, Water als inrichtingsprincipe