Historische situatie
Het gebied ten zuiden van Scherpenzeel is als kampenlandschap ontstaan in de dertiende en veertiende eeuw. Vanuit de geschiedenis ontstond er rond een versterkt huis (thans Huize Scherpenzeel) langzamerhand een dorp met een lintvormige bebouwingsstructuur. Huize Scherpenzeel heeft zich ontwikkeld van een versterkt huis met grachten in de late middeleeuwen tot een buitenplaats voor rijke Utrechtenaren in de 19e eeuw, gekenmerkt door neogotiek en Engelse landschapsstijl.

Scherpenzeel Zuid maakt al eeuwenlang deel uit van de Grebbelinie met haar systeem van inundatievelden, schietvelden, zichtlijnen en dwarskaden. Veel ervan is nog altijd zichtbaar zoals het rijksmonument de Lambalgerkeerkade.

Huidige situatie
Scherpenzeel-Zuid is het buitengebied ten zuiden van de kern. Het Landgoed Scherpenzeel, met daarbinnen Huize Scherpenzeel, is een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van Scherpenzeel en de beelddrager voor de zuidrand van Scherpenzeel. Naast de hoge cultuurhistorische waarde (bebouwing en omringende park in Engelse landschapstijl) zijn er ook veel landschappelijke (lanen, bosschages) en ecologische waarden (Natuurnetwerk Nederland) aanwezig en is  het militaire landschap van de Grebbelinie herkenbaar in het gebied. Zo is de Lambalgerkeerkade een monumentale landschappelijke en ecologische drager tot in de dorpskern. Huize Scherpenzeel, omringd door een dorpspark, grenst aan het centrum van het dorp. Naar het zuiden toe vormt het landgoed een belangrijk deel van het landschap. Dit bestaat uit een open agrarisch buitengebied met langs de uitlopers (Stationsweg, Nieuwstraat, Vlieterweg, Brinkkanterweg en Hopeseweg) verspreid liggende woningen en (agrarische) bedrijven. Er zijn echter ook allerlei ruimtelijke ontwikkelingen gaande, zoals woningbouw ten zuiden van Akkerwindelaan/Ringbaan en Koepellaan.

Toekomstperspectief
Voor de toekomst staat verdere ontwikkeling van het gebied centraal. Daarbij is ruimte voor uitbreiding van zowel wonen als bedrijvigheid. Die zoekgebieden wonen zijn op de kaart rechts weergegeven. Scherpenzeel-Zuid zal een gebied worden waar wonen, werken, groene longen en agrarisch gebruik bij elkaar komt. Daarbij blijft het groene karakter en de groene longen behouden. Waar mogelijk kunnen kleinschalige en passende bedrijven (zonder grote overlast of druk op het Milieu) en Voorzieningen ook een plek krijgen. Bij de ontwikkelingen in het gebied is aandacht voor landschappelijke en cultuurhistorische waarden, welke zoveel mogelijk onderdeel worden van de nieuwe ontwikkelingen. Waar mogelijk versterken we deze waarden ook. Net als de recreatieve verbindingen tussen de verschillende functies in het gebied. In de openbare ruimte wordt aandacht besteed aan een beweegvriendelijke inrichting die uitnodigt tot meer sport en beweging (Gezondheid). Tot slot stimuleren wij ook in dit gebied transformatie van agrarische functies naar landschappelijk wonen en/of recreatieve functies. Bij alle ontwikkelingen in Zuid streven we een scherpe ambitie na ten aanzien van groen, water en biodiversiteit (Groene en gezonde toekomst).